Özel İhtiyaçları Olan Mahpuslar Projesi Sonuç Raporu Açıklanacak

Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği’nin Kasım 2012 tarihinden itibaren sürdürmekte olduğu Özel İhtiyaçları Olan Mahpuslar Projesi’nin sonuç raporu 7 Kasım Perşembe günü 10:30-12:00 saatleri arasında Mimarlar Odası’nın Karaköy’deki merkezinde düzenlenecek basın toplantısıyla açıklanacak.

Engelli, LGBT, Yaşlı ve Yabancı Uyruklu mahpusları konu alan bu çalışmanın basın toplantısına çağrı metnini okuyucularımızla paylaşıyoruz:

Basın Toplantımıza Davetimizdir

Özel İhtiyaçları Olan Mahpuslar Projesi Sonuç Raporu Basın Toplantısı İle Duyurulacak

Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST) olarak Kasım 2012 tarihinden itibaren “Özel İhtiyaçları Olan Mahpuslar Projesi” adı altında bir çalışma yürütmekteydik. Türkiye’de siyasi mahpuslar, açlık grevleri, ölüm oruçları ve mahpus ölümleri ile gündeme gelen hapishaneler konusunda özel ihtiyaçları olan mahpusları odağına alan ilk çalışmaydı bizimki.

Projemizde aşağıdaki hedeflere ulaşabilmeyi amaçladık:

1-Engelli, LGBT, yabancı uyruklu ve yaşlı mahpusların durumlarını anlaşılır kılmak, sorunlarını tespit edebilmek ve bu sorunlara çözüm önerileri oluşturabilmek.

2-İlgili sivil toplum örgütlerinde bir farkındalık oluşturmak, onların da hapishaneler konusunda faaliyetler yürütmelerini sağlamak.

3-Proje sonunda özel ihtiyaçları olan mahpuslara ilişkin belgeler oluşturmak ve bu belgeleri, hem kamuoyunun hem de hapishanelerle ilgili politika yapıcılar, idareciler ve yürütücülerin bilgisine sunmak.

4-Proje süresince yürütülen çalışmalar ve proje sonunda oluşturulan raporlar aracılığıyla mahpusların yaşantılarında iyileştirmeler sağlamak.

Projemizi üç aşamalı olarak yürüttük. İlk aşamada engelli, LGBT ve yabancı uyruklular alanlarında çalışan sivil toplum örgütleriyle toplantılar düzenledik. Projenin ikinci aşamasını ise bu sivil toplum örgütlerinden temsilcilerin de katılımlarıyla İstanbul’daki üç hapishaneye yapılan ziyaretler oluşturdu. Üçüncü aşamada ise sivil toplum örgütlerinin de katkılarıyla, hapishane ziyaretlerinde yapılan tespitler ve projenin başlangıcından itibaren elde edilen bilgiler değerlendirildi. Bu değerlendirmeler ışığında ulaştığımız genel tespitlerden bazıları şunlardır:

1-Proje çalışması süresince görülmüştür ki, Adalet Bakanlığı ve Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nün özel ihtiyaçları olan mahpuslara yönelik politikası yok denilecek düzeydedir. (Bakanlığın bu konudaki ilk çalışması projemiz başladıktan ve kamuoyuyla paylaşıldıktan sonra gündeme gelmiştir.)

2-Bakanlık ve Genel Müdürlük, özel ihtiyaçları olan mahpuslara ilişkin politika oluşturabilmek için elde olması gereken istatistiki verilerden yoksundur. Özellikle engelli ve LGBT mahpuslarla ilgili istatistikler yeni tutulmaya başlanmıştır ve kriterleri oluşturulamadığı için henüz değerlendirme yapmaya olanak sağlayacak güvenilirlikten yoksundur.

3-İstatistiki veriler konusundaki eksiklikler de göstermektedir ki Bakanlık ve Genel Müdürlüğün, henüz,  özel ihtiyaçları olan mahpuslara yönelik bir bilgi ve deneyim birikimi yoktur ve bu alanda oluşmuş olan uluslararası birikim ve deneyimi Türkiye’ye aktarımı söz konusu değildir.

4-Konuyla ilgili olarak personel istihdamı yapılmamaktadır. Bakanlık ve Genel Müdürlük bünyesinde özel ihtiyaçları olan mahpuslara yönelik çalışma yürütecek personel istihdam edilmediği gibi hapishanelerde de özel ihtiyaçlara yönelik personel istihdam edilmemekte veya var olan bir personelin bu konuda uzmanlaşmasına yönelik bir çalışma içerisine girilmemektedir.

5-Yapılan başvurular ve alınamayan izinler göstermektedir ki Bakanlık ve Genel Müdürlük, STÖ’lerin hapishanelerle ilgili bir aktör haline gelmesi konusunda çekincelere sahiptir.

Genel tespitlerini yukarıda paylaştığımız ve Kasım ayında sona erecek olan projemizin, sivil toplum örgütlerinin de katılımıyla hazırlanan raporlarını 7 Kasım Perşembe günü bir basın açıklamasıyla duyuracağız. Basın açıklamamıza, proje kapsamında gerçekleştirdiğimiz hapishane ziyaretlerine katılan STÖ temsilcilerinden de katılımlar olacak ve engelli, LGBT ve insan hakları derneklerinden olan bu temsilciler kendi gözlemlerini paylaşacaklardır.

7 Kasım Perşembe günü 10:30-12:00 saatleri arasında TMMOB Mimarlar Odasının Karaköy’deki salonunda gerçekleştirilecek olan basın toplantımıza  katılımınız bizi mutlu edecektir.

Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği

(CİSST)

 Proje raporundan anekdotlar:

-Adalet Bakanlığı tarafından, hapishane ziyaretleri için sınırlı izinler verilmiş, mahpuslarla görüşmemiz engellenmiştir.

-Engelli mahpuslar için hapishanelerde yapılan düzenlemelerin bir kısmı göstermeliktir. Hapishane ziyaretlerinden birinde engelli mahpuslar için sonradan açılan bir kapının arkasında taş merdiven olduğu görülmüştür. Tekerlekli sandalyede bulunan STÖ temsilcileri ancak 4 mahpusun kendilerini sandalye ile kaldırarak merdivenin diğer tarafına alabilmesiyle hapishaneye girebilmişlerdir.

-Engelli mahpuslar, iki kat üzerine inşa edilen ve havalandırma hariç neredeyse bütün sosyal kullanım alanları üst katlarda yer alan hapishanelerde sosyal yaşamdan mahrum bırakılmaktadır.

-Mahpuslar atölyelerde günde 6-7 liraya çalıştırılmaktadırlar. Hapishanelerde özel işletmelerin atölye açmasına izin verilmektedir ve mahpuslar bu atölyelerde özel işletmenin dışarıdan gönderdiği ustabaşının altında çalıştırılmaktadırlar.

-Hiçbir maddi olanağı olmayan, bir çoğunun ziyaretçisi gelemeyen yabancı uyruklu mahpuslar arasında mektubunu gönderebilecek pul parasından mahrum olanlar dahi bulunmaktadır.

-LGBT mahpuslar, kendi güvenlikleri gerekçe gösterilerek diğer mahpuslarla bir araya getirilmemektedir. Bu durum onların ortak kullanım alanlarına çıkabilmesine engel teşkil etmekte, tek LGBT mahpus olarak bulundukları hapishanelerde ise tecrit anlamına gelebilmektedir.

Ayrıntılı bilgi için:

-Mustafa Eren (Proje Koordinatörü)               0542 336 75 67

-Zafer Kıraç (CİSST Yönetim Kurulu Başkanı)  0545 419 13 73

Basın Toplantısı Mekanı: TMMOB Mimarlar Odası – 7 Kasım Perşembe, 10:30-12:00 saatleri

Adres: Kemankeş Cad. No:31. Karaköy/İstanbul